Het leven van Nadia Murad (°1993) basculeerde op 15 oktober 2014, toen de Jihadi’s van IS haar dorpje Kocho in Irak binnen vielen. De hele volwassen Yézidi – gemeenschap werd er vermoord, ook de moeder en de zes broers van Nadia. Zijzelf werd samen met andere jonge vrouwen gekidnapt en ‘verkocht’ in Mossoel: als sexuele slavin werd zij de gevangene van de strijders van de Islamitisch Staat totdat zij aan de brute macht van het ‘Kalifaat’ kon ontsnappen dank zij de wonderbaarlijke redding door een Soenitische Iraakse familie.
Ondanks al het onmenselijke verdriet en vernederingen wou ze alles vertellen in een boek*, niet voor zichzelf – daarvoor is het te laat – maar voor de Yézidi en alle andere vrouwen ter wereld die slachtoffer zijn van geweld, want vandaag heeft Nadia maar één wens:
“ het laatste meisje ter wereld zijn om zo een verhaal te moeten vertellen”.
(Nadia Murad is genomineerd geweest voor De Nobelprijs en werd in 2016 laureate voor de Sakharovprijs en de Prijs Vaclav Havel. Zij is ook goodwill – ambassadrice geworden van de Verenigde Naties voor de bescherming en het herstel van de waardigheid van de slachtoffers van mensenhandel).
Amal Clooney, advocate van Nadia , sept 2017:
“ Nadia zag haar moeder en familie vermoord worden, en zelf werd zij onder de strijders van IS als seksslavin doorgegeven. Op een nacht werd zij met geweld verkracht door meerdere mannen en dan bewusteloos achtergelaten. Haar lichaam draagt vele littekens van foltering en geweld. Tijdens de gruweldaden werd haar verteld dat alle Yézidi èn hun geloof zouden uitgeroeid worden. Jonge vrouwen werden verkocht op markten – en zelfs op facebook – voor soms amper 20 dollar.
Er installeerde zich rond ‘het Kalifaat’ een bureaucratie van het kwaad met concrete richtlijnen zoals
– ’Het is toegestaan om vrouwelijke gevangenen en slaven te kopen, te verkopen en cadeau te geven, want zij zijn gewoon bezit’.
– ’ Als het fysiek mogelijk is, is seks toegestaan met een heel jonge vrouwen in je bezit, zelfs al voor hun puberteit’.
In mijn werk als advocate – gespecialiseerd in mensenrechten – probeer ik samen met Nadia een stem te geven aan hen die het zwijgen is opgelegd zoals journalisten in de gevangenis en andere slachtoffers van oorlogsmisdaden die vechten om hun stem te laten horen.
Nadia weigerde te zwijgen en te zwichten voor de bedreigingen van IS. Ze heeft alle etiketten afgeworpen die het leven haar had opgelegd: weeskind, slachtoffer van verkrachting, slavin, vluchteling. Zij heeft die stempels vervangen door ‘overlever, yézidi-leider, verdediger van vrouwenrechten, nobelprijsgenomineerde, goodwill-ambassadrice voor de VN, … en schrijfster’.
Zij die dachten dat hun wreedheid haar het zwijgen zou opleggen hebben zich vergist. De moed van Nadia is niet gebroken, haar stem zal niet uitdoven. Integendeel, door dit boek – en haar lezingen – klinkt haar stem krachtiger dan ooit.”
Nadia Murad:
“ Mijn verhaal – dat ik zo oprecht mogelijk breng – is het meest efficiënte wapen dat ik bezit om te vechten tegen het terrorisme en ik heb de intentie mij te laten horen tot die criminelen voor het gerecht komen. Er is nog zoveel te doen. De wereldleiders, en meer specifiek de verantwoordelijken van de moslimgemeenschap, moeten echt tussenkomen en dergelijke genocides veroordelen en voorkomen – de onderdrukten verdedigen en beschermen over heel de wereld.
Ik wil mijn verkrachters recht in de ogen kijken als ze veroordeeld worden.
En bovenal wil ik het laatste meisje op de wereld zijn om zo een verhaal te moeten vertellen”.
De verdeeldheid binnen de moslimgemeenschap is een groot basisprobleem. Hoewel zij niet de meerderheid vormen zijn er naast IS nog meer ‘radicale’ groepen die impact hebben op de wereldvrede. De verdeeldheid tussen soennieten en sjiieten bvb is bijna even oud als de islam zelf. Ze ontstond in de gewelddadige nasleep rond de opvolging van de profeet Mohammed, die in 632 overleed, en is vandaag nog steeds een aanleiding voor/oorzaak van oorlogssituaties.
De Sharia, de islamitische wet, is een religieuze wetdie deel uitmaakt van de islamitischetraditie. Het is afgeleid van de religieuze voorschriften van de islam, met name dekoranen dehadith. In hetArabischverwijst de term sharī'ah naar Godsonveranderlijkegoddelijke weten staat in contrast metfiqh, die verwijst naar zijn menselijke wetenschappelijke interpretaties. De manier waarop het in moderne tijden wordt toegepast, is een onderwerp van geschil tussen moslimfundamentalistenen modernisten.
Al deze ‘problematische’ visies zijn voor Westerse extreem-rechtse groeperingen ‘gefundenes Fressen’ om de gehele Islam als verwerpelijk weg te zetten, ten koste van hen die de Islam op een vredevolle manier willen beleven.
In elke godsdienst zijn er fanatici te vinden, en hun impact is niet gering. Als ik zie dat de touwtjes in het Vaticaan vandaag nog steeds in handen zijn van conservatieve ouderlingen die uitblinken in wereldvreemdheid durf ik betwijfelen of enkele toch ruimere denkpogingen van paus Franciscus impact kunnen hebben; er bereikte mij via de krant een bericht dat de illusie op verandering op een laag pitje zet:
“Conservatieve katholieken dreigen met afzetting van de paus: een groep van negentien conservatieve katholieke priesters en theologen vraagt in een petitie op initiatief van change.org aan paus Franciscus om zijn leerstellige standpunten over kwesties als abortus of homoseksualiteit te herzien. Zij dreigen met een procedure om hem af te zetten als hij niet op hun eisen ingaat. Dit heeft Kerknet gemeld. De twintig pagina’s tellende petitie is opnieuw vooral gericht op de apostolische exhortatie Amoris Laetitia, die eerder al de schietschijf was van vier kardinalen onder leiding van kardinaal Raymond Burke. Paus Franciscus krijgt ook openlijke kritiek omdat hij zich onder meer bij het referendum in Ierland voor de liberalisering van abortus niet krachtiger en openlijk tegen vruchtafdrijving heeft uitgesproken. Nieuw volgens het katholieke internetportaal is de kritiek op de gemeenschappelijke verklaring van de paus met Ahmad al-Tajeb, de grootimam van al-Azhar in Caïro, die tijdens het pauselijk bezoek aan de VAE ondertekend werd. De ondertekenaars van de petitie bestempelen de stelling uit dat document ‘dat elkeen recht heeft op vrijheid van geloof, mening, uitdrukking en handelen’ als een ketters standpunt.”**
Het zijn diezelfde conservatieve krachten die het seksueel misbruik binnen de kerk ontkennen, toedekken of minimaliseren.
De dringende vraag van Nadia Murad naar het opnemen van “echte” verantwoordelijkheid door godsdienstige gezagsdragers is zeer terecht. Ik hoop voor haar en voor ons allemaal dat het meer kan worden dan wishful thinking.
_____________________________________ _Fantastoricus_____________
* Naar het boek van Nadia Murad “the Last Girl” (Tim Duggan Books, New York). Het is oa ook in het Frans vertaald als “Pour que je sois la dernière”, bij Fayard. (met dank aan Muriel om mij het boek te lenen).
** Bericht van Belga in De Morgen van 4/5/2019
meer op de blog fantastoricus.strikingly.com of facebook van Raphaël Snoeck
reageren kan ook op raphaelsnoeck@skynet.be